Behramşah (Muşali) Kalesi (Akdağmadeni)

Yozgat ili Akdağmadeni ilçesi, Çalışkan (Muşallim) Köyü’nün kuzeydoğusunda, tepe üzerinde bulunan bu kaleyi Gıyaseddin Keykavus zamanında (1237–1246) Emir Necmeddin Behram Şah-ı Candar yaptırmıştır. Kalenin kitabesi günümüze gelememekle beraber tarihi kaynaklardan XIII. yüzyılın ilk yarısında yapıldığı öğrenilmektedir.

Kale günümüze oldukça harap bir durumda gelmiştir. Moloz ve kesme taştan yapılmıştır. Duvarlarda moloz taş üzerine dıştan kesme taş kaplanmıştır. İçeride ise taş kaplamalar tuğla duvar örgülerinde olduğu gibi çaprazlama örülmüştür. Böylece zikzak bir duvar örgüsü ortaya çıkmıştır.

Kalenin batı ve güney duvarları ayakta olup, doğu kısmı sarp kayalıklara yöneliktir. Kalenin batı ve kuzey duvarlarında uzun, dikdörtgen planlı üç küçük burç bulunmaktadır. Giriş kapısının yeri kesinlik kazanamamakla beraber kuzey yönündeki büyük bir açıklığın giriş kapısı olduğu sanılmaktadır.


Keykavus Kalesi (Kerkenes Harabeleri) (Sorgun)

Yozgat ili Sorgun ilçesine 5 km. uzaklıktaki Şahmuratlı Köyü’nde bulunan Kerkenes Harabeleri oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Antik kaynaklardan Medlerin Kerkenes Dağı üzerinde Piterya isimli bir antik şehir kurmuşlardır. Bu şehrin surları çok geniş bir alana yayılmış olup, kalıntıları günümüze kadar gelebilmiştir.

Dr.Geoffrey Summers başkanlığındaki bir arkeoloji ekibi Kerkenes’de kazı yapmıştır. Buradan çıkan küçük buluntular Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir.

Sur duvarları moloz taş ve kesme taştan yapılmıştır. Büyük ölçüde harap olan bu kale ve surların tam bir planını çıkarmak mümkün olamamıştır. Bununla beraber kaleye ait duvarların içerisinde sarnıç ve bazı bina temelleri bulunmaktadır.