Kilis Kervansarayı


Vehhâb Efendi Kervansarayı (Merkez)

Kilis Çaylak Mahallesi’nde, Hasan Bey hamamı’nın batısında bulunan Vehhâb Efendi Kervansarayı’ndan pek az kalıntı günümüze gelebilmiştir. Kervansarayın ne zaman yaptırıldığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Kitabesi de günümüze gelememiştir. Ancak, kervansarayın Mahmut Efendizade Vehhâb Efendi tarafından 1873’te yaptırıldığı söylenmektedir. Bununla beraber bu kişiye ait olup olmadığı konusunda da somut bir kaynak bulunmamaktadır.

Kervansarayın büyük bir bölümü yok olmuş ve günümüze yalnızca deve ahırı denilen kısmı gelebilmiştir. Bu bölüm kareye yakın dikdörtgen planlı olup, kuzeybatısındaki basık kemerli bir kapıdan içeriye girilmektedir. Deve ahırı bölümünün ortasında yığma taştan ayaklar bulunmaktadır. Ayrıca duvar kalıntıları üzerinde de duvarlara gömülü taş ayaklar vardır. Ahırın ortasındaki ayaklar ile duvardaki gömme ayaklar birbirlerine sivri kemerlerle bağlanmıştır. Bunların taşıdığı üst örtünün ne şekilde olduğu bilinmemektedir. Büyük olasılıkla içten tonozlu, dıştan da toprak bir damla örtülü olduğu sanılmaktadır.
Kervansarayın içerisi bu kemerlerle birbirine paralel bölümlere ayrılmıştır. Kemer ayaklarında ve onların birbirine bağlandığı duvarlarda, kemerlerde kesme taşa geniş yer verilmiştir. Bunun dışında kalan bölümler moloz taşla doldurulmuştur.

Moloz ve kesme taştan yapılmış olan kervansarayın girişinden sonra, dikdörtgen bir avlusunun olduğu, diğer bölümlerin de bunların çevresinde sıralandığı sanılmaktadır. Günümüze ulaşabilen ahırın batı duvarında iki, avluya bakan bölümünde de üç pencere bulunmaktadır. Bunun dışında kervansaray ile ilgili başka bir bilgi ve kalıntı bulunmamaktadır.