Ankara Anıtkabir




Atatürk’ün 10 Kasım 1938’de ölümünden sonra cenazesi Ankara’ya getirilerek Etnoğrafya Müzesi’ndeki büyük bir salona geçici olarak defnedilmiştir. Bundan sonra TBMM. Atatürk için bir Anıtkabir yapılmasını kararlaştırmış ve bunun için de bir komisyon kurulmuştur. Bu komisyon Ankara’nın ortasında yüksek bir tepe olan Rasattep’yi Anıtkabir’in yeri olarak seçmiştir. Bundan sonra Uluslar arası bir yarışma açılmış, bu yarışmada Prof.Dr.Emin Onat ve DoçDr.Orhan Arda'nın projesi başarılı görülerek uygulanmasına karar verilmiştir.

Anıtkabir’in yapımına 1944 yılında başlanmış, ve 1953 yılında da tamamlanmıştır. Bundan sonra 10 Kasım 1953’te Atatürk’ün Etnoğrafya Müzesi’ndeki tahnit edilmiş naşı törenle Anıtkabir’e nakledilmiştir.

Anıtkabir, 15.000 m2’lik bir alanda yapılmış, Çankırı’nın açık sarı ve gri travertenleri kullanılmıştır. Tandoğan Meydanı’ndan hafif dik bir asfalt yolla gelinen Anıtkabir’in sağ ve solunda iki kule bulunmaktadır. Bunlardan sağdaki İstiklal Kulesi, soldaki ise Hürriyet Kulesi’dir. Bu kulelerin önünde de Türk halkını simgeleyen kadın ve erkek grup heykelleri bulunmaktadır. Bu yolun sağ ve solunda, Heykeltıraş Hüseyin Özkan’ın yapmış olduğu 24 Hitit aslan heykeli yer aldığından ötürü de “Aslanlı Yol” ismi ile anılmıştır. Aslanlı Yol’dan geniş bir avluya geçilir. Zafer Alanı denilen bu avlunun girişinde sağda Mehmetçik Kulesi, solda da Müdafaa-i Hukuk Kulesi, Cumhuriyet, İnkılap, Misak-ı Milli, 23 Nisan kuleleri bulunmaktadır. Ayrıca bu avlunun sağ dış köşesinde Zafer Kulesi yer alır. Bu kule ile güneydeki Barış Kulesi arasında Şeref Holü’nün karşısında çift sıra sütunlu bölümde ise Türkiye Cumhuriyeti’nin 2.Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün çok basit ve sade bir mezarı bulunmaktadır.

Atatürk’ün mozolesinin bulunduğu Büyük Salon’un çıkış merdivenleri her iki yanında Zühtü Müridoğlu, Şadi Çalık, Ali Hadi Bara, İlhan Koman ve Nusret Suman kabartma ve heykelleri yer almaktadır. Mozolenin bulunduğu alan 32x60 m. ölçüsünde olup, 20 metre yüksekliğindedir. Duvarları ve döşemesi koyu Bilecik mermerleri ile kaplanmıştır. Tavanı altın mozaiklerle bezenmiştir. Salonun giriş kapısının karşısında penceresi Ankara Kalesi’ne bakan duvarın önünde taş bir set üzerine tek parça mermerden simgesel bir lahit yerleştirilmiştir. Atatürk’ün naşı ise bu lahdin altındaki toprak mezarda bulunmaktadır.

Ana yapıya giriş kapısının solunda Atatürk'ün Gençliğe Hitabı, sağ yanında da Gençliğin Cevabı bulunmaktadır.

Salonun çıkışında İnkılâp ve Misak-ı Milli kuleleri arasında Atatürk Müzesi 1960 yılında açılmıştır. Burada Atatürk’ün özel eşyaları, giysileri, madalyaları, fotoğrafları, kendisine sunulan armağanlar, Atatürk'le ilgili belgeler sergilenmektedir. Ayrıca 1967'de kurulan Atatürk Kitaplığı da İnkılap Kulesi'ndedir. Atatürk'ün Çankaya'daki özel kitaplığı buraya nakledilmiştir.