İslamiyette temel inanç esasları nelerdir? Temel inanç esaslarının maddeler halinde açıklandığı ve bilgi verildiği yazımız.
İslam inancında iman edilecek birtakım esasları bulunmaktadır. Bu esaslaraın tamamına veya bir kısmına iman etmeyen Müslüman olamaz, iman esasları altı tanedir.

Allah’a İman

Allah’a iman etmek demek Allah’ın varlığı, birliği, tek oluşu, eşi benzeri ile zıddının bulunmadığına iman etmek demektir. Buna “tevhid akidesi” de denir. Tevhid kelime-i tevhid ve kelime-i şehadette ifadesini bulmaktadır.

Meleklere İman

Meleklere iman, islam’ın iman esaslarından biridir. (Bakara, 2/285;2.177). Melekler duyu organlarıyla algılanmayan nurani ve ruhani varlıklardır. Erkeklik, dişilik, yemek yemek, uyumak, usanmak, gençlik ve ihtiyarlık gibi özellikleri yoktur. Allah’ın emrinden çıkmazlar. Kanat sahibi son derece güçlü ve kuvvetli varlıklardır. Allah’ın emri ve izni ile çeşitli kılıklara girebilirler. Gözle görülmezler. Gayb bilgileri yoktur.

Kitaplara İman

Allah tarafından bazı peygamberlere bazı kitap ve suhufların indirildiğinde ve bu kitaplardaki öğretilerin doğru olduğuna inanmak islam inanç prensiplerinden biridir. Ancak ilahi kitapların bir kısmı günümüze kadar ulaşmamış, bir kısmı ise (Tevrat, Zebur ve İncil gibi) bir takım değişikliklere uğrayarak (tahrif edilerek) gelmiştir.

Allah’ın sözü olmaları bakımından ilahi kitaplar arasında fark olmamasına rağmen bazıları küçük hacimde bazıları ise büyük boyuttadır.

Suhuf/Sayfalar

Küçük topluluklara onların ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde indirilmiş dar çerçeveli birkaç sayfadan oluşmuş risalelerdir. Allah Teala, on sayfası Hz. Adem’e, ellli sayfası Şit’e, otuz sayfası Hz. idris’e, on sayfası Hz. İbrahim’e olmak üzere toplam yüz sayfa indirmiştir.

Tevrat

Hz. Musa’ya indirilmiştir. Bugün elimizde bulunan Tevrat, Tekvin, Çıkış, Levililer, Adat, Tesniye gibi bölümlerinden oluşmaktadır.

Zebur

Hz. Davud’a indirilmiş olup eski ahid içinde “Mezmurlar” adıyla yer almaktadır.

İncil

Hz. isa’ya indirilmiştir. Bugün elimizde incil’in orjinali bulunmamaktadır. İsa’dan yüzlerce yıl sonra incil yeniden yazılmış ancak Hıristiyanlığın ilk çağlarında birbiriyle çelişen, her toplumun kendine özgü yüzlerce İncili ortaya çıkmıştır.

Şu an elimizde bulunan incil ise 325 yılında İznik’te yapılan ruhani bir meclis (konsil) tarafından gerçek olarak kabul edilen dört İncil’den oluşmaktadır. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna adındaki İnciller bir kitap haline getirilerek Yeni Sözleşme (Ahd-i Cedid) adını almıştır.

Bir de Hıristiyan alemince yasaklanan ve Kur’anın öğretilerine yakın bir durum arz eden Barnaba İncili bulunmaktadır.

Kur’ânı Kerim

Hz. Muhammed’e indirilmiş son kutsal kitaptır. Günümüze kadar bozulmadan gelmiş tek ilahi kitaptır. Kur’anı Kerim diğer kutsal kitaplar gibi toptan değil parça parça indirilmiştir. Kur’an’ın taşıdığı mesajlar bütün çağların ihtiyaçlarına cevap verecek niteliktedir. Kolayca ezberlenip, anlaşılabilir ve amel edilebilir bir kitaptır.

Peygamberlere İman

İslam’ın iman esaslarından biri peygamberlere iman etmektir. Peygamberlik Allah vergisi olup çalışıp çabalamayla elde edilemez bir makamdır. Allah Müslümanlara hiçbir peygamber arasında ayırıma gitmeksizin hepsine iman etmeyi farz kılmıştır.

Her peygamberde bulunması gereken sıfatlar şunlardır:

Sıdk: Peygamberler doğrudur, dürüsttür, asla yalan söylemezler.

Emanet: Peygamberlerin hepsi güvenilir olup, emanete asla ihanet etmezler.

Tebliğ : peygamberler Allah tarafından aldıkları emir ve yasakları ümmetlerine eksiksiz olarak iletirler.

Fetanet: Peygamberler akıllı ve zeki insanlardır.

İsmet: Peygamberler günah işlemekten korunmuşlardır. Ancak zelle denilen küçük hatalara düşebilirler.

Peygamberler insanlardan seçildiklerinden dolayı oturup kalkmak, yiyip içmek, evlenmek çoğalmak, hastalanmak ve ölmek gibi insani vasıfları taşımaları gayet doğaldır.

Peygamberlerin Dereceleri

Peygamberler dereceleri bakımından üç kısma ayrılmaktadır:

ULU’L-AZM PEYGAMBERLER

Kendilerine vahyedilen öğretileri bütün zorluklara göğüs gererek azim ve sebatla insanlara ileten peygamberlerdir. Bazı alimler bu konuda bütün peygamberleri eşit sayarken çoğunluk Hz. Nuh, Hz. İbrahim, Hz. Musa, Hz. İsa ve Hz. Muhammed’in ulu’l-azm peygamberler olduğunu söylemiştir.

RASUL

Yeni bir kitap ve yeni bir dinle insanlara gönderilen peygamberlerdir. Çoğulu rusuldur.

NEBİ

Yeni bir kitap ve yeni bir dinle değil önceki peygamberin dinini ve kitabını neşretmekle görevlendirilen peygamberlerdir.

Peygamberlerin en üstünü bizim peygamberimiz Hz.Muhammed, sonra diğer ululazm peygamberler sonra resuller daha sonra nebilerdir.

Peygamberlik davasında bulunan bir kimsenin bu iddiasında doğru olduğunu ispatlamak için Allah’ın kudretiyle göstermiş olduğu olağan üstü şeylere mucize denir. Mucize gerçekte Allah’ın fiilidir. Tabiat kanunlarının üstünde ona aykırı bir olaydır.

Kader ve Kazaya İman

Kader, Allah’ın ezelden ebede kadar meydana gelecek şeylerin zaman, yer ve niteliklerini ezelden bilerek sınırlayıp takdir etmesidir. Kader, kainatı ve içindeki varlıkları belirli bir düzen ve ölçüye göre idaresini sağlayan ilahi kanundur.

Kaza Allah’ın ezelde takdir etmiş olduğu şeylerin zamanı gelince ezeli ilim, iradesi ve takdirine uygun olarak ortaya çıkmasıdır. Kader ve kaza Allah’ın ilim, irade, kudret ve tekvin sıfatlarıyla alakalıdır. Ka-1 der ve kazaya iman, inanç esaslarına değinen ayetlerde (Bakara, 2/177, 285) zikredilmemekle birlikte bazı ayetlerde (Ra’d, 13/8; Kamer, 54/49) işaret edilmiştir.

Ahiret Gününe İman

Ahiret günü Hz. İsrafil’in Allah’ın emriyle kıyametin kopması için Sur’a ilk defa üflemesinden ikinci defa üflemesine, daha sonra cennetliklerin cennete cehennemliklerin cehenneme gitmesine kadar ki zamanı içine alır. Ya da Sura ikinci defa üfürülmesinden sonsuza kadar devam eden zamandır.