Eskişehir Cami ve Mescitleri

[Fırtına_]

Eskişehir Hamamları


Eskişehir’in özelliklerinin başında doğal olan sıcak su kültürü gelmektedir. Nitekim gezgin ve coğrafyacı Paul Lucas “Eskişehir güzel çeşmelerle doludur. Hepsinden sıcak sular akar... Şehirde bu suların aktığı bir çok hamam vardır” diyerek şehrin yer altı su ve su kaynaklarının zenginliğinden söz etmiştir.

Bugün Eskişehir ve çevresinin yaklaşık 3-5 m. altında su kaynakları bulunmaktadır. Bu nedenle de Eskişehir’de doğal sıcak su kaynağı olan hamam, kaplıca ve içmeler vardır. Bunlar daha çok şehrin merkezinde “Sıcaksular” olarak isimlendirilen bölgede toplanmıştır.

Selçuklu Hamamı (Mihalıççık)

Eskişehir, Mihalıççık ilçesinde, İki Çeşme Mahallesi’nde bulunan Selçuklu Hamamının kitabesi bulunmamaktadır. Hamamın mimari yapısından, XIII.yüzyılın başında Alaettin Keykubad’ın annesi Ümmühan Hatun tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.

Hamam moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. Selçuklu hamamları arasında değişik bir planı bulunmaktadır. Soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelen hamamın sıcaklığı sekizgen yıldız şeklinde bir plan göstermektedir. Her yüzde yıldız şeklinde nişlere yer verilmiştir. Üst örtü kubbelidir.


Bardakçı Köyü Hamamı (Mıhalıççık)

Eskişehir, Mıhalıççık ilçesi Bardakçı Köyü’nde bulunan hamamın mimari yapısından Osmanlı döneminde, XIV-XV.yüzyıllarda yapıldığı anlaşılmaktadır. Kitabesi günümüze ulaşmadığından, kaynaklarda da ismine rastlanmadığından banisi ve yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir.

Hamam dikdörtgen planlı olup soyunmalık, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir. Halvet bölümü çifttir. Hamamı oluşturan bölümlerin üzeri kubbelidir. Hamam moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. Günümüze yalnızca üç küçük kubbeli sıcaklık ve külhan bölümleri gelebilmiştir.


Seyidler Hamamı (Sivrihisar)

Eskişehir, Sivrihisar ilçesinde bulunan bu hamamı Seyyid Nurettin’in kızı Seyyide Nuriye Hatun 1490’da yaptırmıştır.

Hamam moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. Soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Plan olarak haç biçimli, dört eyvanlı köşe hücreli hamamlar gurubundandır. Eyvanların üzerleri kasnaklı kubbeler ile örtülüdür. Sonraki yıllarda hamamın önüne camekanlı bir bölüm ile bir de havuz eklenmiştir.


Hamam Karahisar Hamamı (Sivrihisar)

Eskişehir, Sivrihisar ilçesi Hamam Karahisar Köyü’nde bulunan bu hamam Roma dönemine aittir. Umur Bey tarafından ll75’de üst bölümü yenilenmiş, kadınlar ve erkekler bölümü olarak çifte hamam tarzında düzenlenmiştir. Kadınlar ve erkekler bölümlerinin üzerleri kubbelerle örtülmüştür.

Kesme ve moloz taş ile tuğladan yapılan hamam son yıllarda yenilenmiş ve eski özelliğini büyük ölçüde yitirmiştir.
Eskişehir hamamları arasıda Çifteler Hamamı, Sivrihisar’da kiliseden dönüştürüldüğü söylenen Sivrihisar Kumacık Hamamı, Seyidi Hamamı ve Küçük Hamam isimli hamamlar da bulunmaktadır.