Ahmedi Kimdir

[Fırtına_]

Ahmed-i Dai Kimdir? Ahmed-i Dai Hayatı, Ahmed-i Dai Biyoğrafisi, Hakkında
Ahmed-i Dâî (öl.1421'den sonra) aslen Germiyanlı olup, bir süre Germiyan'da kadılık yapmıştır. Yıldırım Bayezid zamanında Germiyan (Aydın, Saruhan ve Menteşe) topraklarının Osmanlıların eline geçmesinden sonra, muhtemelen Kütahya'da tanıştığı Emir Süleyman'ın yanına gitmiş ve Çengnâme adlı mesnevisini ona ithaf etmiştir. Emir Süleyman'ın öldürülmesinden sonra, Çelebi Mehmed'in himayesi altına giren Ahmed-i Dâî, onun oğlu olan Murad'a hocalık yapmak için sarayda görevlendirilmiş ve bazı eserlerini de onun adına hazırlamıştır. Doğum tarihi gibi ölüm tarihi de bilinmemektedir.

Ahmed-i Dâî dinî ve edebî eserlerin yanı sıra birkaç önemli ilmî eseri de Türkçe'ye tercüme etmiştir. Bunlardan birisi, Nasîrüddin-i Tûsî'nin (1201-1274) astronomi ve astroloji hakkında kısa ve özlü bilgiler veren ve Risâle-i Sî Fasıl (Otuz Bölümlük Risale) adıyla meşhur olan el-Muhtasar fî İlmi't-Tencîm ve Marifeti't-Takvîm (Astronomi ve Takvim Bilgisi Hakkında Özet Kitap) adlı eseridir. Farsça'dan tercüme edilen bu eserde, ebced rakamları (yani harf rakamları), Hicrî, Rûmî, İranî ve Celâlî takvimleri, gezegenler, burçlar ve saat türleri gibi astronomi konularıyla bazı astroloji konularının oldukça yalın bir Türkçe ile aktarıldığı görülmektedir.

Ahmed-i Dâî'nin diğer bir tercümesi ise, Tercüme-i Tıbb-ı Nebevî (Peygamber Tıbbı Tercümesi) adını taşımaktadır. Timurtaş Paşaoğlu Umur Bey'in isteği üzerine, Ebû Nuaym el-İsfahânî'nin Tıbb-ı Nebevî (Peygamber Tıbbı) adlı eserinin Ahmed ibn Yûsuf el-Tifâşî tarafından yapılan bir özetinin tercümesi olan bu eser, Hazret-i Muhammed'in sağlık konusundaki deyişlerini içermektedir.

Ahmed-i Dâî gibi mütercimlerin ve bilginlerin, Arapça ve Farsça gibi diğer İslâm dillerinden yapmış oldukları bu tercümeler, kısa bir süre içinde Anadolu'da da bilimin yeşermesinde etkili olacaktır.