![]() |
|
![]() |
#1 |
![]() Ayrıca O'na indirilen vahiy sâdece Kur'ân'dan ibâret olmayıp, âyetlerde Kitab'ın yanında kendisine verildiği bildirilen ve sünnet anlamına gelen "hikmet" de vahiy kaynaklıdır. Kaldı ki, O'nun kendi içtihâdıyla yapmış olduğu işler ve söylemiş olduğu sözler de yine vahyin kontrolü altında olduğundan "zelle" tabir edilen küçük hataları bile vahiyle düzeltilmiş ve böylece O'nun yapmış olduğu fiiller ve söylemiş olduğu sözler her türlü hatadan arındırılmıştır. Bu husus da O'nun sünnetinin sağlamlığını ve O'na uymanın gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Hz. Peygamber'e bizzat Yüce ALLAH tarafından âyetleri açıklama yetkisi verildiğini görmemiz de O'nun sünnetinin, inananları bağladığını açıkça göstermektedir. Yine âyetlerde, Hz. Peygamber'e itâatin ALLAH'a itâatle birlikte zikredilmesi de Hz. Peygamber'in sünnetine verilen değeri açıkça ifâde etmektedir. Bu itâat de elbette sağlığındayken bizzat şahsına, vefâtından sonra da sünnetine uymakla gerçekleşecektir. Bundan başka, Kur'ân'da olmayan hususlarda, hüküm koyma, haram ve helâl tayin etme yetkisi bizzat Yüce ALLAH tarafından Hz. Peygamber'e verilmiştir. Bu itibarla Kur'ân'da bulunmayan hususlarda Hz. Peygamber'in sünneti şer'î bir kaynaktır. Son olarak diyebiliriz ki: İslâm dininin gerek ibâdet, ahlâk ve gerekse sosyal hayata geçirilmesi hususunda, Hz. Peygamber'in, O'nun sözlerinin ve uygulamalarının önemli bir yeri olduğunu gayet iyi bilen din düşmanları, doğrudan doğruya Kur'ân'a saldıramadıkları için Hz. Peygamber'in ve O'nun sünnetinin dindeki yerini sarsmaya, hadîsler üzerinde şüphe uyandırmaya çalışmaktadırlar. İnananların bu oyuna gelmemeleri, Hz. Peygamber'in önderliğine ve O'nun sünnetinin rehberliğine sımsıkı sarılmaları gerekir. DİPNOTLAR 28) Benzeri âyetler için bkz. Nûr, 47-52. 29) Şâtıbî, el-Muvâtakât, IV.19; İbn Abdiberr, Câmiu Beyâni'l-İlm ve Fadlih, Medine, 1388/1968, II.234. 30) Mâide. 3; En'âm, 145. 31) Ebâ Dâvûd, c.I, s.54. 32) Bkz. İbn Mâce, Sayd, 9; Etımme, 31; Ebû Dâvûd, Etımme, 34; Muvatta, Sıfatu'n-Nebiy, 30. Müsned, II.97; es-San'ânî, Sübülüs-Selâm, IV.76. 33) Nisâ, 23. 34) Buhârî, Nikâh, 27. 35) Kirpi etinin haramlığı konusunda bkz. el-Muvâfakât, IV.23. 36) Bkz. Müslim. 34. es-Saydu ve'z-Zebâîh, 3, no:12. 37) Arâf, 157. 38) Hadisin muhtelit varyantları için bkz. Ebû Dâvûd. es-Sünne, 6.bab, no:4604, 4605; Tirmizi, 42, İlm, 10; İbn-i Mâce, Mukaddime, 2; Darimî, es-Sünnetü Kâdıyetun ale'l-Kitâb, 49; Müsned, IV.131: el-Müstedrek, I.109 Ayrıca bkz. Kenzu'l-Ummâl, I.173-174; Mukaddimetân. s.195; Hatib Bağdâdî. Kitâbu'l-Kifâye fi İlmi'r-Rivâye. s.8.10, 12: el-Muvâfakât, IV.10-11. 39) Bkz. Taberî, V.147; Râzî. III.357: Tûsî. Tibyân, III. 235-236; İbn-i Hazm, el-İhkâm, I.97-98. 40) Buhâri, Cihâd, IV.8; İ'tisâm, VIII. 139-140; Ahkâm, VIII, 104; Müslim, İmâre. III. 1466. 41)Taberî, III. 143; Râzî, II. 650. 42) Bu konudaki başka âyetler için bkz. Âl-i İmrân, 132,172: Nisâ. 13, 59, 61, 65, 69; Mâide, 92; Arâf, 157,158; Enfâl, 1, 20, 24, 46; Tevbe,. 62, 71, 91; Nûr, 51-54, 56; Ahzâb. 33, 36, 37, 64-66, 71: Muhammed, 33; Fetih, 17-18; Hucurât, 14; Mücâdele, 13; Teğâbün, 12. 43) Bir örnek olarak bkz. Hz.Ebû Bekr'in bir uygulaması, Zehebî, Tezkim, I, 2. 44) Bu konuda başka âyetler için bkz. Nisâ. 42,80-81: Enfâl, 13.27; Tevbe, 61, 63, 120; Nûr. 47-50, 63; Ahzâb, 36, 57; Muhammed, 32; Fetih, 10, 17; Hucurât, 1-3; Mücâdele,9; Cin, 23. 45) Bu âyeti şu hadîs-i şerif ne güzel açıklamaktadır: "Hiç biriniz ben, kendisine, babasından, evlâdından ve bütün insanlardan da daha sevgili olmadıkça îman etmiş olmaz." Bkz. Buhârî, Îmân, 8; Müslim, Îmân, 70; Nesâî, Îman, 29; İbn Mâce, Mukaddime, 9: Dârimî, Rikâk,29. 46) Benzeri âyetler için bkz. Nûr, 62-63: Hucurât, 3-5. 47) Benzeri âyetler için bkz. Nisâ, 83: A'râf, 158; Yûsuf, 108; Neml, 79; Ahzâb, 45-46; Yâsîn, 1-5. 48) Hakka, 44-47: "Şayet O, bazı sözler uydurup bize iftira etseydi, elbette onun sağ elinden yakalar, sonra da onun can damarını keserdik. Sizden hiç kimse de buna engel olamazdı." UMUMİ BİBLİYOGRAFYA - ABDULGANİ, Abdulhâlık, Hucciyyetu's-Sünne, Beyrut, 1407/1986. -ABDULHALİM Mahmûd es-Sünnetu ve Mekânetuhâ fi't-Teşrîı'l-İslâmî, Beyrût, târihsiz. - ALÂUDDİN Ali el-Muttekî b. Husâmiddîn el-Hindî. Kenzu'l-Ummâl fî Süneni'l- Ekvâli ve'l-Efâl, Haydarâbâd, 1950/1369. - el-BAĞDADÎ. Ebû Bekr, Ahmed b. Alî b. Sâbit el-Hatîb, Kitâbu'l-Kifâye fî İ'lmi'r-Rivâye, Haydarâbâd ed-Dekken, 1357. - BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhim, el-Câmiu's-Sahîh, İstanbul. 1257. - ÇAKIN- Kâmil, İlk Hicrî Asırlarda Hadîs Etrâfındaki Şüpheler ve Hadîs İnkarcılığı (Basılmamış Doktora Tezi) Ankara, 1990 - ed-DÂRİMÎ, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahmân et-Temîmî. es-Sünen, Dımaşk, 1349. - EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. et-Eş'as. es-Sicistânî el-Ezdı, Sünenü Ebî Dâvûd, Mısır, 1369/1950. - EBÛ ŞEHBE, Muhammed. Difâun ani's-Sünne. Sünnet Müdâfaası, Mütercimler: Mehrped Görmez, M.Emin Özafşar, Ankara, 1990. - EBÛ ZAHV. Muhammed Muhammed, el-Hadîs ve'l-Muhaddisûn. Mısır. 1378/1958. Mekânetus-Sünneti fi'l-İslâm, Beyrut. 1404/1984. - İBNU ABDİLBERR en-Nemerî. Ebû Amr Yûsuf. Câmiu Beyânil-İlm ve Fadlih, Medine, 1388/1968. - İBNU ATİYYE, Ebû Muhammed Abdülhak İbn Ebî Bekr, Mukaddimetân fî Ulûmi'l-Kur'ân, (Mukaddimetu Kitâbi'l-Mebân 66 "uYÂevAÂemetu İbnu Atıyye) Mısır, 1954. (A. Jeffery neşri.) - İBNU HANBEL, Ahmed, el-Musned, Mısır, 1313. - İBNU HAZM, Ebû Muhammed, Alî el-Endelusî, el-İhkâm fî Usûlil-Ahkâm 1345. - İBNU MÂCE, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü'l-Mustafâ Mısır. 1349. - KIRBAŞOĞLU, M.Hayri, Kur'ân'a Göre Sünnetin Konumu, (Basılmamış makâle) -KOÇKUZU, Ali Osman, Rivayet İlimlerinde Haber-i Vahitlerin İtikât ve Teşri Yönlerinden Değeri, Ankara. 1988. Peygamberimizin ve Sünnetinin Dinimizdeki Yeri ve Değeri, Makâleler serisi, (Yeni Nesil Dergisi, Yıl:3, Sayı:2,3,4, 1978-1979) - KOÇYİĞİT, Talât.HadTsçilerle Kelâmcılar Arasındaki Münâkaşalar, -el-KURTUBİ. Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Cami'li Ahkâmil- Kur"an, Mısır, 1369/1950 -İBN KUTEYBE, ed-Dîneverî, Te'vîlü Muhtelifi'l-Hadîs, Mısır 1326 -Malik b.Enes, el-Muvatta, Mısır, 1370/1951. - el-MATRAFİ, Uveyd b. Iyâd b. Âyid, Âyâtüa'tâbi'l-Mustafâ (sav) fi Dav'i'l-'Asmeti ve'l-İctihâd, Kahire 1977 -MÜSLİM, Ebü'l-Hüseyn Müslim b Haccac el-Kuşeyrî, el-Câmi'u's-Sahih, İstanbul 1329 -En-NESÂÎ, Ebu Abdirrahman, es-Sünenü'l-Müctebâ, Mısır, 1383/1964 -OKİÇ, M.Tayyib. Bazı Hadis Mes'eleleri Üzen'ne Tetkikler, İstanbul 1959 -er-RAZÎ. Fahruddin, Mefâtîhul-Gayb, İstanbul 1307 -es-SANÂNÎ. Muhammed B.İsmail, Sübülü's-Şelâm. Kahire, 1379/1960 - es-SIBÂÎ. Mustafa, es-Sünnetu ve Mekanetühâ fi't-Teşri'ı'l-İslamî, Kahire 1966 - eş-ŞAFİ'Î, Muhammed b. İdris, er-Risale, Mısır. 1357/1938 -eş-ŞATIBÎ, İbrahim b. Musa, el-Muvâfakât, Mısır, tarihsiz. - ŞELEBÎ. Raûf, - es-Sünnetü'l-İslâmiyyetü Beyne İsbâti'l-Fâhimîne ve Rafdı'l-Câhilîn, Kâhire, 1398/1987. - et-TABERÎ. Ebû Ca'fer. Muhammed b. Cerir. Câmiu'l-Beyân an Te'vîli'l-Kur'an, Kâhire, 1373/1954. - et-TÛSÎ, Ebû Ca'fer. Muhammed b. el-Hasen b. Ali, Tefsîru't-Tibyân. Necef, 1376/1957. -TİRMİZÎ, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ, es-Sünen, Kahire, (A.M.Şâkir neşri) - ÜNAL. İ. Hakkı, Sadece Kur'ân'la Yetinilebilir mi? Hadîslerden Müstağni Kalmak Mümkün mü?, (İlim ve Sanat Dergisi, Sayı:7, s.36-42, 1986.) - YAZIR, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, İstanbul. 1935-1939. - YILDIRIM. Suat, Peygamberimizin Kur'ân'ı Tefsîri, İstanbul, 1983. -ez-ZEHEBÎ,Şemsuddîn. Tezkiratu'l-Huffâz, Haydarâbâd, 1375/1955. |
|
![]() |
![]() |
|
|
![]() |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
Seçenekler | |
Stil | |
|
|