Cady
01-26-2012, 13:57
Kişilik testleri ve kişilik envanterleri çoğunlukla bireyin kişilik özellikleri ve uyum düzeyi hakkında bilgi edinmek, bir problem dahilinde psikoterapiye başvuran kişiye doğru tanı koyabilmek, toplumda risk altında bulunan ya da psikolojik desteğe ihtiyacı olan kişileri tespit etmek amacıyla kullanılır.
Özellikle envanterler, bireyin kişilik, ilgi ve tutumlarını ölçmeye yönelik olarak hazırlanmış objektif olarak uygulanıp ve puanlanan, güvenilirlilik katsayıları ve kapsam geçerlikleri oldukça yüksek ölçme, ekonomik psikolojik ölçüm araçlarıdır.
Atılganlık Envanteri
Hüseyin Topukçu tarafından, ilkokul çocuklarına yönelik olarak geliştirilen Atılganlık Envanteri, çocukların atılganlık düzeylerini ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Beck Umutsuzluk Ölçeği
A.T. Beck, D. Lester ve L. Trexler tarafından geliştirilen, okuma yazma bilen çocuklara da uygulanabilen, bireyin geleceğe yönelik olumsuz beklentilerini ölçmeyi amaçlayan Beck Umutsuzluk Ölçeği, Gülten Seber tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Beden İmgesi Testi (Profil Alt Testi)
C. Daurat-Hmelijak, M. Stambek ve J. Berges tarafından geliştirilen, 6-11 yaş çocuklarına uygulanabilen, beden imgesi gelişimini ve bu gelişime ilişkin çeşitli nörolojik ve psikolojik bozuklukları tespit etmeyi amaçlayan performans testleri arasında yer alan Beden İmgesi Testi (Profil Alt Testi) , Gülay Mandalı tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Beier Cümle Tamamlama Testi
Test, bireyin tavır ve duygularını yansıtır. Tamamlanmamış cümlelerden oluşan projektif bir testtir. Bu test, Form A 8-18 yaşları arası; Form B 13 ve yukarı yaşları içeren iki formdan oluşmaktadır. Bireyin yakın çevresinde ilgili olduğu işi ve konulara karşı duygusal tutumunu inceleme amacı ile danışma merkezlerinde, kliniklerde kullanılmaktadır.
Çocukların Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği
T. M. Achenbach ve Edelbrock tarafından geliştirilen, anne-babalara ve çocuğun diğer yakınlarına uygulanan, çocukta son 6 ay içinde görülen davranış belirtilerini ölçmeyi amaçlayan Çocukların Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği, Melda Akçakın tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Çocuklar için Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği
M. E. P. Seligman tarafından geliştirilen, ilk ve ortaokul öğrencilerine uygulanan Çocuklar için Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği, öğrenilmiş çaresizliğe özgü, içsel, genel ve değişmez yükleme biçimlerini ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu ölçek 48 maddeden oluşmaktadır. Gül Aydın tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
İlk Çocukluk Dönemi Kişilik Envanteri
16 PF testinin küçük yaş versiyonu ESPQ’nun Türkiye formudur. 6-9 yaş arası çocukların başat ve ikincil kişilik özelliklerini ölçen bu envanter, 80’er soruluk A ve B olmak üzere iki formdan toplam 160 sorudan oluşmaktadır. Kendini değerlendirme ölçekleri arasında yer alan envanter Tuğba Demiröz tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır.
Sınıf Ortamı Ölçeği
R. Moss ve E. Trickett tarafından geliştirilen, öğretmen ve öğrencilerin sınıf ortamını nasıl algıladıklarını ölçmeyi amaçlayan bu ölçek, N Tüter ve F. Erkman tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Çocuklar için Algı Testi (C.A.T)
L. Bellak ve S. Souya tarafından, 3-10 yaş çocuklarına uygulanmak üzere geliştirilen bu test, resimlerden oluşan projektif bir test olarak çocuğun kişiliğini ve problemlerini incelemek, grup içinde; okuldaki, evdeki tepkilerini etkileyen durumları tespit etmek, bilgi almak için kullanılır. Bu test ile çocuğun içinde bulunduğu problemli durum yorumlanmaya çalışılır. Resimli kartlar çocuğun kendisi için önemli olan olaylarla ilişkilerinin anlaşılmasında kolaylık sağlar. ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu test, Yani Anastasiadis tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994; Özgüven, 2000).
Resim Yorumlama Testi
C. Beier tarafından geliştirilen, 5-6 yaş ve üzerindeki çocuklara, gençlere ve yetişkinlere uygulanmakta olup, kişinin gerginlik ve kaygı hallerinde kullandığı savunma mekanizmalarını, duygu ve değerlerini, diğer bireylerin davranışları hakkındaki düşüncelerini, tutumlarını ve değerlerini ölçmeyi amaçlayan projektif bir testtir (Özgüven, 2000).
Rorschach Mürekkep Lekesi Testi
Hermann Rorschach tarafından geliştirilen, 3-4 yaş ve üzerindeki tüm bireylere uygulanabilen projektif bir kişilik testidir (Özgüven, 2000).
Holtzman Mürekkep Lekesi Testi
Holtzman tarafından geliştirilen, 5 ve üzeri yaşlardaki kişilere uygulanabilen projektif bir kişilik testidir. (Özgüven, 2000).
Jackson Aile Tutumları Testi
L. Jackson tarafından, 6-12 yaş çocuklarına uygulan projektif bir testtir. Çocukların aile içindeki yerini ve ailesiyle kurduğu ilişkiyi ölçmeyi amaçlayan bu test, Norma Razon tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Loisa Düss Psikanalitik Hikayeler Testi
L. Düss tarafından geliştirilmiştir. Çocuktaki çatışmanın saptanması amacıyla uygulanan on tane yarım bırakılmış hikayeden oluşan bir testtir. Sınırlandırılmış bir uygulama süresi yoktur. Çocukların yanı sıra yetişkinlere de uygulanmaktadır. Çocuklardaki kişilik komplekslerini ortaya çıkarmayı amaçlayan projektif olan bu test, Yani Anastasiadis tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Aile Kabul ve Reddetme Ölçeği (Çocuk Formu)
Rohner, Saovedra ve Granum tarafından, ilkokul öğrencilerinin davranışsal, bilişsel ve duygusal gelişimini ve kişilik işlevlerini etkileyen anne çocuk ilişkisini nasıl algıladığını ölçmeyi amaçlayan bu ölçek, T. Erdem tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Ana Baba Tutum Envanteri
Yıldız Kuzgun tarafından geliştirilen bu envanter, çocuk ve ergenlerin anne babalarının demokratik, otoriter ve ilgisiz tutumlarını ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Ana Baba Tutum Ölçeği (Çocuklar için)
Suna Polat tarafından geliştirilen bu ölçek, çocuk ve ergenlerin anne babalarının demokratik ve otoriter tutumlarını ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Aile Çiz Testi
Maurice Porot tarafından geliştirilmiş projektif bir resim testidir. Çocuğun kendisini ve ailesini nasıl algıladığını ve ailesiyle olan çatışmalarını ölçmeyi amaçlamaktır. Resimler yorumlanarak çocuğun duygusal sorunları hakkında bilgi edinilir. (Altınköprü, 2002).
Machover Bir İnsan Çiz Testi
Karen Machover tarafından geliştirilen bu testin yaş sınırı yoktur. Anlamlı resim çizebilecek herkese uygulanır. Kişilik ve kişinin kendini algılaması hakkında bilgi sağlamayı amaçlamaktadır (Altınköprü, 2002).
Ağaç Testi
Emile Junker tarafından ileri sürülerek, K. Koch tarafından geliştirilen bu test, ağaç resimlerini psikoanalitik semboller aracılığıyla yorumlamayı amaçlamaktadır (Altınköprü, 2002).
KAYNAKÇA
Altınköprü, Tuncel (2002). Eğitim Açısından Çocuk Psikolojisi Çocuğun Başarısı Nasıl Sağlanır. İstanbul: Hayat Yayınları.
Öner, Necla (1994). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler Bir Başvuru Kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 533.
Özgüven, İbrahim Ethem (2000). Psikolojik Testler. Ankara: Opdrem Yayınları.
Özgüven E. (1988) Yüksek Lisans ve Doktora Tezi Bibliyografyası , Psikolojik Danışma Rehberlik ve Eğitim Merkezi (PDREM) Ankara
Özellikle envanterler, bireyin kişilik, ilgi ve tutumlarını ölçmeye yönelik olarak hazırlanmış objektif olarak uygulanıp ve puanlanan, güvenilirlilik katsayıları ve kapsam geçerlikleri oldukça yüksek ölçme, ekonomik psikolojik ölçüm araçlarıdır.
Atılganlık Envanteri
Hüseyin Topukçu tarafından, ilkokul çocuklarına yönelik olarak geliştirilen Atılganlık Envanteri, çocukların atılganlık düzeylerini ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Beck Umutsuzluk Ölçeği
A.T. Beck, D. Lester ve L. Trexler tarafından geliştirilen, okuma yazma bilen çocuklara da uygulanabilen, bireyin geleceğe yönelik olumsuz beklentilerini ölçmeyi amaçlayan Beck Umutsuzluk Ölçeği, Gülten Seber tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Beden İmgesi Testi (Profil Alt Testi)
C. Daurat-Hmelijak, M. Stambek ve J. Berges tarafından geliştirilen, 6-11 yaş çocuklarına uygulanabilen, beden imgesi gelişimini ve bu gelişime ilişkin çeşitli nörolojik ve psikolojik bozuklukları tespit etmeyi amaçlayan performans testleri arasında yer alan Beden İmgesi Testi (Profil Alt Testi) , Gülay Mandalı tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Beier Cümle Tamamlama Testi
Test, bireyin tavır ve duygularını yansıtır. Tamamlanmamış cümlelerden oluşan projektif bir testtir. Bu test, Form A 8-18 yaşları arası; Form B 13 ve yukarı yaşları içeren iki formdan oluşmaktadır. Bireyin yakın çevresinde ilgili olduğu işi ve konulara karşı duygusal tutumunu inceleme amacı ile danışma merkezlerinde, kliniklerde kullanılmaktadır.
Çocukların Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği
T. M. Achenbach ve Edelbrock tarafından geliştirilen, anne-babalara ve çocuğun diğer yakınlarına uygulanan, çocukta son 6 ay içinde görülen davranış belirtilerini ölçmeyi amaçlayan Çocukların Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği, Melda Akçakın tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Çocuklar için Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği
M. E. P. Seligman tarafından geliştirilen, ilk ve ortaokul öğrencilerine uygulanan Çocuklar için Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği, öğrenilmiş çaresizliğe özgü, içsel, genel ve değişmez yükleme biçimlerini ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu ölçek 48 maddeden oluşmaktadır. Gül Aydın tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
İlk Çocukluk Dönemi Kişilik Envanteri
16 PF testinin küçük yaş versiyonu ESPQ’nun Türkiye formudur. 6-9 yaş arası çocukların başat ve ikincil kişilik özelliklerini ölçen bu envanter, 80’er soruluk A ve B olmak üzere iki formdan toplam 160 sorudan oluşmaktadır. Kendini değerlendirme ölçekleri arasında yer alan envanter Tuğba Demiröz tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır.
Sınıf Ortamı Ölçeği
R. Moss ve E. Trickett tarafından geliştirilen, öğretmen ve öğrencilerin sınıf ortamını nasıl algıladıklarını ölçmeyi amaçlayan bu ölçek, N Tüter ve F. Erkman tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Çocuklar için Algı Testi (C.A.T)
L. Bellak ve S. Souya tarafından, 3-10 yaş çocuklarına uygulanmak üzere geliştirilen bu test, resimlerden oluşan projektif bir test olarak çocuğun kişiliğini ve problemlerini incelemek, grup içinde; okuldaki, evdeki tepkilerini etkileyen durumları tespit etmek, bilgi almak için kullanılır. Bu test ile çocuğun içinde bulunduğu problemli durum yorumlanmaya çalışılır. Resimli kartlar çocuğun kendisi için önemli olan olaylarla ilişkilerinin anlaşılmasında kolaylık sağlar. ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu test, Yani Anastasiadis tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994; Özgüven, 2000).
Resim Yorumlama Testi
C. Beier tarafından geliştirilen, 5-6 yaş ve üzerindeki çocuklara, gençlere ve yetişkinlere uygulanmakta olup, kişinin gerginlik ve kaygı hallerinde kullandığı savunma mekanizmalarını, duygu ve değerlerini, diğer bireylerin davranışları hakkındaki düşüncelerini, tutumlarını ve değerlerini ölçmeyi amaçlayan projektif bir testtir (Özgüven, 2000).
Rorschach Mürekkep Lekesi Testi
Hermann Rorschach tarafından geliştirilen, 3-4 yaş ve üzerindeki tüm bireylere uygulanabilen projektif bir kişilik testidir (Özgüven, 2000).
Holtzman Mürekkep Lekesi Testi
Holtzman tarafından geliştirilen, 5 ve üzeri yaşlardaki kişilere uygulanabilen projektif bir kişilik testidir. (Özgüven, 2000).
Jackson Aile Tutumları Testi
L. Jackson tarafından, 6-12 yaş çocuklarına uygulan projektif bir testtir. Çocukların aile içindeki yerini ve ailesiyle kurduğu ilişkiyi ölçmeyi amaçlayan bu test, Norma Razon tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Loisa Düss Psikanalitik Hikayeler Testi
L. Düss tarafından geliştirilmiştir. Çocuktaki çatışmanın saptanması amacıyla uygulanan on tane yarım bırakılmış hikayeden oluşan bir testtir. Sınırlandırılmış bir uygulama süresi yoktur. Çocukların yanı sıra yetişkinlere de uygulanmaktadır. Çocuklardaki kişilik komplekslerini ortaya çıkarmayı amaçlayan projektif olan bu test, Yani Anastasiadis tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Aile Kabul ve Reddetme Ölçeği (Çocuk Formu)
Rohner, Saovedra ve Granum tarafından, ilkokul öğrencilerinin davranışsal, bilişsel ve duygusal gelişimini ve kişilik işlevlerini etkileyen anne çocuk ilişkisini nasıl algıladığını ölçmeyi amaçlayan bu ölçek, T. Erdem tarafından Türkiye’ye kazandırılmıştır (Öner, 1994).
Ana Baba Tutum Envanteri
Yıldız Kuzgun tarafından geliştirilen bu envanter, çocuk ve ergenlerin anne babalarının demokratik, otoriter ve ilgisiz tutumlarını ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Ana Baba Tutum Ölçeği (Çocuklar için)
Suna Polat tarafından geliştirilen bu ölçek, çocuk ve ergenlerin anne babalarının demokratik ve otoriter tutumlarını ölçmeyi amaçlamaktadır (Öner, 1994).
Aile Çiz Testi
Maurice Porot tarafından geliştirilmiş projektif bir resim testidir. Çocuğun kendisini ve ailesini nasıl algıladığını ve ailesiyle olan çatışmalarını ölçmeyi amaçlamaktır. Resimler yorumlanarak çocuğun duygusal sorunları hakkında bilgi edinilir. (Altınköprü, 2002).
Machover Bir İnsan Çiz Testi
Karen Machover tarafından geliştirilen bu testin yaş sınırı yoktur. Anlamlı resim çizebilecek herkese uygulanır. Kişilik ve kişinin kendini algılaması hakkında bilgi sağlamayı amaçlamaktadır (Altınköprü, 2002).
Ağaç Testi
Emile Junker tarafından ileri sürülerek, K. Koch tarafından geliştirilen bu test, ağaç resimlerini psikoanalitik semboller aracılığıyla yorumlamayı amaçlamaktadır (Altınköprü, 2002).
KAYNAKÇA
Altınköprü, Tuncel (2002). Eğitim Açısından Çocuk Psikolojisi Çocuğun Başarısı Nasıl Sağlanır. İstanbul: Hayat Yayınları.
Öner, Necla (1994). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler Bir Başvuru Kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 533.
Özgüven, İbrahim Ethem (2000). Psikolojik Testler. Ankara: Opdrem Yayınları.
Özgüven E. (1988) Yüksek Lisans ve Doktora Tezi Bibliyografyası , Psikolojik Danışma Rehberlik ve Eğitim Merkezi (PDREM) Ankara