denizci
04-15-2010, 10:25
TÜRKİYE' NİN JEOLOJİK DEĞİŞİMİ
Türkiye arazasinin günümüze kadar ki süreçte geçirdiği jeolojik aşamalar genel olarak şöyledir.
1. Paleozik (Birinci Zaman)
Bu dönemde Türkiye arazisinin bulunduğu saha, Tetis Denizi' nin yer aldığı tortulanma alanı içindedir. Bu alanda biriken tortullar zamanla sert sert kütleler (masif) haline dönüşerek, Türkiye arazinin temelini oluşturmuştur.
Paleozik' te bol yağışlarla oluşan gür bitki örtüsünün kalıntıları, zaman içinde Zonguldak çevresinde taş kömürü yataklarının oluşumunu sağlamıştır.
2. Mezozoik (İkinci Zaman)
Bu dönemde birinci zamandan kalma araziler aşınmaya uğramıştır. Aşınan malzemeler Tetis Denizi' nden kalma çukurluklarda birikmiştir. Bugünkü Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar' ın uzandığı alanlarda, mezozoikin sonlarına doğru ilk kıvrım hareketleri başlamıştır.
3. Tersiyet (Üçüncü Zaman)
Tetis Denizi' nin kuzeyi ile güneyindeki Doğu Avrupa ve Arabistan kütlelerinin birbirlerine doğru yaklaşmasıyla Alp - Himalaya Orojenezi başlamıştır. Bu orojenez sonucu Kuzey Anadolu Dağları ile Toroslar oluşmuştur.
4. Kuaterner (Dördüncü Zaman)
Anadolu' nun yükselmesi devam ederken Adalar(Ege) Denizi' nin yerinde bulunan Egeit karası çökmüştür. Bu karanın çökmesiyle Akdeniz' in suları bu alanı doldurmuş ve Adalar Denizi oluşmuştur.
Marmara Denizi' nin bulunduğu alanın çökmesi ile eski birer akarsu vadisi durumundaki İstanbul ve Çanakkale boğazlarının oluşumu da bu dönemdedir.
Türkiye' nin bugünkü görünümünü tamamladığı bu jeolojik zamanda delta ovaları, birikintili konileri, ovalar, vadiler, İç Anadolu ve Doğu Anadolu' daki volkanik dağlar ile Ege' deki Kula volkanları gibi önemli yer şekilleri oluşmuştur. Ayrıca bu zamanda meydana gelen iklim değişmeleri sonucu 2000 metreden yüksek dağlarımız buzullaşmaya uğramıştır.
Geçirdiği jeolojik aşamalar göz önüne alındığında Türkiye arazisi genç bir yapıdadır. Bu nedenle ortalama yükseltisi fazla (1132 metre) ve arazisi çok engebelidir. Yine aynı nedene bağlı olarak volkanik araziler, sıcak su kaynakları ve kırık hatlar bakımından zengindir.
Türkiye arazasinin günümüze kadar ki süreçte geçirdiği jeolojik aşamalar genel olarak şöyledir.
1. Paleozik (Birinci Zaman)
Bu dönemde Türkiye arazisinin bulunduğu saha, Tetis Denizi' nin yer aldığı tortulanma alanı içindedir. Bu alanda biriken tortullar zamanla sert sert kütleler (masif) haline dönüşerek, Türkiye arazinin temelini oluşturmuştur.
Paleozik' te bol yağışlarla oluşan gür bitki örtüsünün kalıntıları, zaman içinde Zonguldak çevresinde taş kömürü yataklarının oluşumunu sağlamıştır.
2. Mezozoik (İkinci Zaman)
Bu dönemde birinci zamandan kalma araziler aşınmaya uğramıştır. Aşınan malzemeler Tetis Denizi' nden kalma çukurluklarda birikmiştir. Bugünkü Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar' ın uzandığı alanlarda, mezozoikin sonlarına doğru ilk kıvrım hareketleri başlamıştır.
3. Tersiyet (Üçüncü Zaman)
Tetis Denizi' nin kuzeyi ile güneyindeki Doğu Avrupa ve Arabistan kütlelerinin birbirlerine doğru yaklaşmasıyla Alp - Himalaya Orojenezi başlamıştır. Bu orojenez sonucu Kuzey Anadolu Dağları ile Toroslar oluşmuştur.
4. Kuaterner (Dördüncü Zaman)
Anadolu' nun yükselmesi devam ederken Adalar(Ege) Denizi' nin yerinde bulunan Egeit karası çökmüştür. Bu karanın çökmesiyle Akdeniz' in suları bu alanı doldurmuş ve Adalar Denizi oluşmuştur.
Marmara Denizi' nin bulunduğu alanın çökmesi ile eski birer akarsu vadisi durumundaki İstanbul ve Çanakkale boğazlarının oluşumu da bu dönemdedir.
Türkiye' nin bugünkü görünümünü tamamladığı bu jeolojik zamanda delta ovaları, birikintili konileri, ovalar, vadiler, İç Anadolu ve Doğu Anadolu' daki volkanik dağlar ile Ege' deki Kula volkanları gibi önemli yer şekilleri oluşmuştur. Ayrıca bu zamanda meydana gelen iklim değişmeleri sonucu 2000 metreden yüksek dağlarımız buzullaşmaya uğramıştır.
Geçirdiği jeolojik aşamalar göz önüne alındığında Türkiye arazisi genç bir yapıdadır. Bu nedenle ortalama yükseltisi fazla (1132 metre) ve arazisi çok engebelidir. Yine aynı nedene bağlı olarak volkanik araziler, sıcak su kaynakları ve kırık hatlar bakımından zengindir.