prensisa
02-21-2010, 23:39
Bertrand Arthur William Russell(1872 - 1970)
Bertrand Arthur William Russell (18 Mayıs 1872 - 2 Şubat 1970) İngiliz felsefeci ve hümanist.
18 Mayıs 1872'de Trelleck'de, İngiltere'nin birçok devlet adamı yetiştirmiş olan köklü bir ailesinde doğan Russell, G. E. Moore ile birlikte analitik felsefenin İngiliz kurucularındandır. 1970'deki ölümüne dek akademisyen, politik eylemci, eğitimci, sosyal reformcu, özgür düşünür pasifist ve barışçı olarak yirminci yüzyıla damgasını vuran kişiliklerden biri oldu. Meclis'te yer aldı, evlilik ve ahlak karşıtı fikirleri, Birinci Dünya Savaşı karşıtlığı nedeniyle Cambridge, Trinity Koleji'ndeki derslerine son verildi, Amerikan üniversitelerinden atıldı ve hapsedildi; nükleer silahsızlanma için çağrılarda bulundu, ilerici bir okul kurdu, hakkında birçok dava açıldı, sonuncusu sekseniki yaşında olmak üzere dört kez evlendi, yıkıcı yaramaz çocuk konumundan, büyük bir felsefe ve edebiyat adamı olarak görülmeye, Nobel Ödülü almaya (1959) doğru yol aldı. Bu arada durmaksızın yazarak, hepsi de etkileyici ve çekici biçimde yazılmış, ciddi felsefi çalışmalar ve günlük gazete yazıları seli yarattı.
Başlıca ilk çalışması ve felsefeye yaptığı en kalıcı katkı matematiksel mantık alanında, A. N. Whitehead'le birlikte ortaya koyduğu, matematiği mantığa indirgemeye yönelik bir çalışma olan, anıtsal Principia Mathematica'dır (1910-13). Bir deneyci olduğundan, Russell bu mantıksal dilin değişkenlerinin deneyimlerimizle doldurulacağını öne sürdü. Matematikte bu değerler, sözgelimi 'bir', 'iki', 'üç' gibi sayıların ne anlama geldiğini biliyorsak onunla sağlanacaktı, bilimde ve günlük yaşamda ise deneyimle, duyu verileri ve zihinsel imgeler gibi şeylerle bilinebilen şeylerden oluşacaklardı. Matematikte ya da bilimsel ve günlük bilgideki her şey bu temel verilerden 'mantıksal inşa' yoluyla, ilki için Principia Mathematica'da diğerleri için Our Knowledge of the External World'de (1914: Dış Dünya Üzerine Bilgimiz), The Philosophy of Logical Atomism'de (1918: Mantıksal Atomculuğun Felsefesi ) ve Human Knowledge: Its Scope and Limits'de (1948: İnsan Bilgisi: Alanı ve Sınırları) gösterildiği gibi kurulacaktı.
Yaşamının erken bir döneminde Russell öğrenciler için felsefeye oldukça iyi bir giriş olan The Problems of Philosophy'yi (1912: Felsefe Sorunları) yayımlamış ve sonlarına doğru kendi yaşamının felsefi ilerlemesi için yararlı bir rehber olan My Philosophical Development'ı (1959: Felsefi Gelişimim) yayımlamıştır. Ayrıca Türkçede üç cilt olarak yayınlanmış olan History of Western Philosophy (Batı Felsefesi Tarihi) felsefe tarihine Russell'in bakış açısını göstermesi bakımından ilgiye değerdir.
Yaşamöyküsüne kısa bir bakış ;
Russell, aristokrat bir ailenin en küçük oğlu olarak 1872 yılında dünyaya geldi.
Doğduktan iki yıl sonra annesini ve iki kız kardeşini difteri hastalığından kaybetti. İki yıl sonra da babasını kaybeden küçük Russel’ı büyükannesi yetiştirdi.
1890 da Cambıidge'te Trinity College'da önce matematik daha sonra da felsefe egitimi gördü.
İlk çalışmalarındaki idealizm etkisi vardı., 1898'in sonundan itibaren, dostu G.E. Moore ile birlikte idealizme karşıt bir görüş benimsedi.
1900'de, Paris'te, Italyan matematikçisi Giuseppe Peano, onu, yeni mantığın analitik gücü konusunda ikna etti. Böylece, mantığı geliştirmeye ve matematiği de mantığa indirgemeye çaliştı.
Alfred North Whitehead ile birlikte, 1910-1913 arasında, Principia Mathematica 'nın üç cildini yayımladı.
Daha sonra biçimsel araştırmalarındaki katılıktan uzaklaşarak, kendini dil ve bilgi felsefesine adadı
Birinci Dünya Savaşı sırasında, barış yanlısı tutumu ve savaşa karşı çıkanlarla dayanışma içinde olması yüzünden, 1916'da, Trinity College'daki görevinden uzaklaştırıldı ve 1918'de, altı ay Brixton Hapishanesi'ne kapatıldı.
1927de, Eğitim Üzeri ne'deki ilkelerin pedagojik ve ahlakî sonuçlarını uygulamaya koyduğu bir okul açtı.
1931'de, Lord'lar Kamarası'nda, erkek kardeşi Frank'm yerini aldı..
1950'de, bütün çalışmaları Nobel Edebiyat Ödülü ile onurlandırıldı
Vietnam Savaşı sırasında, Jean Paul Sartre ile birlikte, savaş suçlarını ilan etmeyi üstlenen “Uluslararası Savaş Suçlan Mahkemesini “(Russell Mahkemesi) kurdu.
Seksen dokuz yaşında olduğu halde, Parlamento Meydanı'nda nükleer silahlanmaya karşı yapılan bir gösteri sırasında tutuklandı.
«Aşk ihtiyacı, bilim susuzluğu ve bütün acı çekenlerin yanında olmak” gibi, üç tutkunun güdümündeki uzun bir ömürden sonra, 2 şubat 1970'te öldü
Bertrand Arthur William Russell (18 Mayıs 1872 - 2 Şubat 1970) İngiliz felsefeci ve hümanist.
18 Mayıs 1872'de Trelleck'de, İngiltere'nin birçok devlet adamı yetiştirmiş olan köklü bir ailesinde doğan Russell, G. E. Moore ile birlikte analitik felsefenin İngiliz kurucularındandır. 1970'deki ölümüne dek akademisyen, politik eylemci, eğitimci, sosyal reformcu, özgür düşünür pasifist ve barışçı olarak yirminci yüzyıla damgasını vuran kişiliklerden biri oldu. Meclis'te yer aldı, evlilik ve ahlak karşıtı fikirleri, Birinci Dünya Savaşı karşıtlığı nedeniyle Cambridge, Trinity Koleji'ndeki derslerine son verildi, Amerikan üniversitelerinden atıldı ve hapsedildi; nükleer silahsızlanma için çağrılarda bulundu, ilerici bir okul kurdu, hakkında birçok dava açıldı, sonuncusu sekseniki yaşında olmak üzere dört kez evlendi, yıkıcı yaramaz çocuk konumundan, büyük bir felsefe ve edebiyat adamı olarak görülmeye, Nobel Ödülü almaya (1959) doğru yol aldı. Bu arada durmaksızın yazarak, hepsi de etkileyici ve çekici biçimde yazılmış, ciddi felsefi çalışmalar ve günlük gazete yazıları seli yarattı.
Başlıca ilk çalışması ve felsefeye yaptığı en kalıcı katkı matematiksel mantık alanında, A. N. Whitehead'le birlikte ortaya koyduğu, matematiği mantığa indirgemeye yönelik bir çalışma olan, anıtsal Principia Mathematica'dır (1910-13). Bir deneyci olduğundan, Russell bu mantıksal dilin değişkenlerinin deneyimlerimizle doldurulacağını öne sürdü. Matematikte bu değerler, sözgelimi 'bir', 'iki', 'üç' gibi sayıların ne anlama geldiğini biliyorsak onunla sağlanacaktı, bilimde ve günlük yaşamda ise deneyimle, duyu verileri ve zihinsel imgeler gibi şeylerle bilinebilen şeylerden oluşacaklardı. Matematikte ya da bilimsel ve günlük bilgideki her şey bu temel verilerden 'mantıksal inşa' yoluyla, ilki için Principia Mathematica'da diğerleri için Our Knowledge of the External World'de (1914: Dış Dünya Üzerine Bilgimiz), The Philosophy of Logical Atomism'de (1918: Mantıksal Atomculuğun Felsefesi ) ve Human Knowledge: Its Scope and Limits'de (1948: İnsan Bilgisi: Alanı ve Sınırları) gösterildiği gibi kurulacaktı.
Yaşamının erken bir döneminde Russell öğrenciler için felsefeye oldukça iyi bir giriş olan The Problems of Philosophy'yi (1912: Felsefe Sorunları) yayımlamış ve sonlarına doğru kendi yaşamının felsefi ilerlemesi için yararlı bir rehber olan My Philosophical Development'ı (1959: Felsefi Gelişimim) yayımlamıştır. Ayrıca Türkçede üç cilt olarak yayınlanmış olan History of Western Philosophy (Batı Felsefesi Tarihi) felsefe tarihine Russell'in bakış açısını göstermesi bakımından ilgiye değerdir.
Yaşamöyküsüne kısa bir bakış ;
Russell, aristokrat bir ailenin en küçük oğlu olarak 1872 yılında dünyaya geldi.
Doğduktan iki yıl sonra annesini ve iki kız kardeşini difteri hastalığından kaybetti. İki yıl sonra da babasını kaybeden küçük Russel’ı büyükannesi yetiştirdi.
1890 da Cambıidge'te Trinity College'da önce matematik daha sonra da felsefe egitimi gördü.
İlk çalışmalarındaki idealizm etkisi vardı., 1898'in sonundan itibaren, dostu G.E. Moore ile birlikte idealizme karşıt bir görüş benimsedi.
1900'de, Paris'te, Italyan matematikçisi Giuseppe Peano, onu, yeni mantığın analitik gücü konusunda ikna etti. Böylece, mantığı geliştirmeye ve matematiği de mantığa indirgemeye çaliştı.
Alfred North Whitehead ile birlikte, 1910-1913 arasında, Principia Mathematica 'nın üç cildini yayımladı.
Daha sonra biçimsel araştırmalarındaki katılıktan uzaklaşarak, kendini dil ve bilgi felsefesine adadı
Birinci Dünya Savaşı sırasında, barış yanlısı tutumu ve savaşa karşı çıkanlarla dayanışma içinde olması yüzünden, 1916'da, Trinity College'daki görevinden uzaklaştırıldı ve 1918'de, altı ay Brixton Hapishanesi'ne kapatıldı.
1927de, Eğitim Üzeri ne'deki ilkelerin pedagojik ve ahlakî sonuçlarını uygulamaya koyduğu bir okul açtı.
1931'de, Lord'lar Kamarası'nda, erkek kardeşi Frank'm yerini aldı..
1950'de, bütün çalışmaları Nobel Edebiyat Ödülü ile onurlandırıldı
Vietnam Savaşı sırasında, Jean Paul Sartre ile birlikte, savaş suçlarını ilan etmeyi üstlenen “Uluslararası Savaş Suçlan Mahkemesini “(Russell Mahkemesi) kurdu.
Seksen dokuz yaşında olduğu halde, Parlamento Meydanı'nda nükleer silahlanmaya karşı yapılan bir gösteri sırasında tutuklandı.
«Aşk ihtiyacı, bilim susuzluğu ve bütün acı çekenlerin yanında olmak” gibi, üç tutkunun güdümündeki uzun bir ömürden sonra, 2 şubat 1970'te öldü