Aday seçiminde kullanılan yazılı testler adayın yeteneklerinin, kişilik özelliklerinin, ilgi ve tercihlerinin ortaya çıkarılıp değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. Amerika ve Avrupa'daki örneklerini incelediğimizde, özellikle mülakat sırasında sınırlı bilgi edinilebilen kişilik faktörlerini tespit etmeye yönelik bilgisayar destekli testlerin yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir.

Ülkemizde personel seçiminde kullanılan testler ise genelde yabancı kaynaklı olup, toplumumuzun sosyo-kültürel farklılıkları gözetilmeden Türkçe'ye uyarlanmışlardır. Bu uyarlamalar çeviriden öteye gidememiş ve uygulanacak kitlenin kolaylıkla anlayacağı bir dil yapısı ortaya çıkarılamamıştır.Standardizasyonu tam anlamı ile oluşturulamamış olan bu testlerin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları da arzu edilen seviyeye ulaşmamıştır. Testlerin sonuçlarının etkili olarak değerlendirilmesini sağlayan normlar, uygulanması hedeflenen kitleler için sağlıklı olarak belirlenememiştir.

İnsan kaynakları danışmanlığı yapan firmalar ve özel sektör kuruluşlarının insan kaynakları bölümleri, ülkemizin sosyo-kültürel koşullarına uyarlanmamış testleri bilinçsizce uygulamakta ve aday seçiminde yanlış kararlar vermektedirler. Sadece testler baz alınarak işe alım kararı verilmesi, firma ve aday açısından kısa ve uzun vadede oldukça sakıncalı sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu durumu önlemek için işe alım kararı aşamasında, testlerin çağdaş iş görüşmesi yöntemleri ile birleştirilmesi ve yalnızca adayın kişilik özelliklerini ortaya çıkarmak amacı ile kullanılması tavsiye edilmektedir. Dolayısıyla, testlerin kullanımı hangi adayın seçilip seçilmeyeceği ile ilgili son kararın verilmesinde kesin belirleyici olmamalı, değerlendirme aşamasında, adaylar ile ilgili genel fikir veren bir araç olarak algılanmalıdır.

Personel seçiminde kullanılan testlerin sonuçlarının, endüstriyel tecrübesi olan uzman psikologlar tarafından değerlendirilmesi gereklidir. Bu sonuçların, adayın istihdam edileceği kuruluşun kurumsal kimliği ile doğru orantılı olarak firma içerisinden bir yönetici tarafından, ayrıca değerlendirilmesi zorunludur.

İş hayatında, kişinin profesyonel performansı; teknik bilgi, beceri ve tecrübesi ile olduğu kadar kişilik özellikleri ile de doğru orantılıdır.

Buna rağmen, bu özellikleri tespit etmede yaygın olarak kullanılan kişilik testleri veya analizleri, genel kanının aksine eleman seçiminde son derece hatalı sonuçlara neden olmaktadır. Bunun en önemli nedeni de, genelde tek bir testin birbirinden tamamen farklı profillere sahip meslek gruplarına uygulanmasıdır.


TEST UYGULANACAĞI BELİRTİLİYORSA ADAY NASIL DAVRANMALI?

Herhangi bir kuruluşa iş başvurusu yapıldığında test uygulanacağı belirtiliyorsa, aday olarak cevap almanız gereken bazı önemli sorular bulunmaktadır.
Uygulanacak olan testin sonuçlarının, konusunda uzmanlaşmış bir Endüstriyel Psikolog tarafından değerlendirileceği konusunda bilgi toplanmalı Testin, Türk kültürüne ve sosyal yapısına uygun hale getirildiği konusu sorgulanmalı

Buna karşın, test uygulanacağı durumlarda, firma ile jtam bir iş birliğine gitmeniz tavsiye edilir. Yukarıda belirtilen soruları sormanız, aday olarak sizin bilinçli bir personel seçme yaklaşımını arzuladığınızı karşı tarafa aktaracaktır. Bu aşamada görev, test uygulamak isteyen firmaya düşmektedir.


Firma, uyguladığı testten gerçekten fayda sağlayıp sağlamadığını objektif olarak belirlemeli ve aday hakkında sadece test vasıtası ile karar vermekten kesinlikle kaçınmalıdır.