PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Tehzil


MetinCeylan
01-12-2009, 23:07
Ünlü bir şiire aynı ölçü ve uyakta şaka ve alay yollu yazılmış nazîre (http://www.osmanlimedeniyeti.com/Bilgi/naz%C3%AEre)dir. Buna hezl de denir. Şair bu yolla ya bir konuya mizahî bir nitelik verir ya da ciddî şiirleri mizahî bir duruma sokar. Ancak bunun bayağılıktan uzak, zarif olması gerekir.
Divan edebiyatında Mürekkepçi Havayî ve Sürûrî hezliyâtlarıyla tanınmıştır. 17. yüzyıl şairlerinden Güftî'nin 86 şairi tehzil eden Teşrifatü'ş-Şu'arâ adlı manzum bir tezkiresi vardır. Yeni Türk edebiyatında tehzilleriyle ün kazanmış şairler Fazıl Ahmet Aykaç ve Halil Nihat Boztepe'dir.
Orhan Seyfi Orhon (http://www.osmanlimedeniyeti.com/Bilgi/Orhan%20Seyfi%20Orhon)'un Fuzulî (http://www.osmanlimedeniyeti.com/Bilgi/Fuzul%C3%AE)'nin ünlü Su Kasidesine yazdığı tehzil :
Saçma ey Terkos gölünden tozlanan yollara su
Kim bu denlü tozlanan yollara kılmaz çâre su
Ab-ı lutfun çeşme-i vaslında ancak katredir
Çıkmıyor bir türlü zîrâ istenen mikdâra su
Kimseler bilmez hakîkî menba'ın mâhiyyetin
Gerçi bir çok ism alıp gelmektedir bâzâra su
Rahmet-i ilhama dâim muntazır Yahya Kemal
Bâğ-bân-ı tab'ı vermez yılda bir eş'âra
Gâlibâ beynel-milel bir hayra vakfetsin diye
Lutf-ı tâli' bahş kılmıştır Celâl Muhtar'a su
Tamtakır bak cümle sarnıçlar susuz kalmış Âda
Vermemek caiz midir hiç böyle bir gül-zâra su
Kıldı Îsâ akıbet âb-ı hayât-ı lutfunu
Etse lâyıktır teşekkür Lütf-i Kırdar'a su
Halkı sîr-âb eyleyen ihsân-ı bî-pâyânıdır
Katre yokken çeşmelerden fışkırır hem-vârâ su
Anladık eksik kalan nakdîne-i himmet imiş
Bağlıdır ancak sanırdık dirhem ü dînâra su
Suya dâir nutkunun âb-ı revandan farkı yok
Âşık olmuş gûyiyâ ol zât-ı hos-güftârâ su
Bir benim yalnız susuz kalmış bu bezm-i nûşda
Yârdan su istesem mutlak sunar ağyara su
İçmemiştir n’eylesin şampanya ya şerbet değil
Sâki-i bahtın elinden Seyfi-i bî-çâre su