insan ve coğrafya

aristoteles den tutun, coğrafya kaderdir diyen ibn haldun a, napolyon a, oradan da kahvehanelerde, yurtlarda, bloglarda ve en nihayetinde ekşisözlük denen mecrada olsun her yerde coğrafyanın insan üzerindeki etkisi üzerine biraz tekrar, biraz bilgi kırıntısı, biraz sanı ve biraz da etkilenimle olsun -örneğin bir ülkeyi yermek için- söylenecek şeyler vardır..bu yaklaşımlar günlük hayatın yansımaları olduğu kadar ki siyaset bu alanı hep domine eder, diğer yandan iletişim-etkileşimin yansımasıdır da..

dünyayı önce güneye ve kuzeye bölmekle başlarız ve iki bölgeye ait özelliklerden, iklimlerden söz ederiz..kültürlere, hayat biçimlerine, dinsel inançlara, yönetsel şekillere, tarihine, günümüze indirgeriz..bazen yemekler kültürüne, bazen savaşlara, bazen kahramanlarına bazen de mitolojilerine..sonra işi deniz ve karasal iklimlere indirger ve benzer yaklaşımları bu farklılıklara uyarlarız...sonra sıkılırız ve kıtalara geçeriz..benzer yaklaşımlar..sonra da ırklara yöneliriz...sonuç; sistematik formüller..

kuzey: tereyağı, disiplin, teknoloji, keşif, istila, özgürlük..

güney; zeytinyağı, sanat, müzik, edebiyat, deniz ürünleri, keyif, tembellik, kölelik..

sonra bunları kendi içlerinde yeniden yönlere böleriz ve farklılık olarak karşısına din öğesini koyarız; hristiyan, müslüman..

yaşam tarzı olarak yeni bir kelime çıkar karşımıza ve bu salt yönleri anlatmaz; doğulu, batılı...

deniz kültürü ve karasal kültürü unutmayalım...ilki ticaret ve kentlilik diğeri içe kapalı ve tarımsal yanı ağır bir basan bir şey olarak karşımıza çıkar..

soğukluk ve sıcaklık da sıklıkla ; onur ve hainlik olgusuyla özdeşleştirilir..özgürlük ya da kölelikte yine bu sınırlar içinde olagelmiştir...

mimari; taş-beton, çamur-ağaçla karşılık olarak ifade bulur...

ateşli silahların karşısına kılıç-ok konmuştur epey bir zaman...

kılık kıyafet; açıklık kapalılık..

yaşam tarzı; sosyal, sınırlanmışlık ile dile getirilir..

namus; boynuzlu, ahlaklı imgesi bakana göre değişerek karşılıklı atfedilir..

evlilik; tek eşlilik ve çok eşlilik olarak hala devam eder...