PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Dünya borsalarında panik sürüyor yatırımcı parasının yarısını kaybetti


ALONE53
10-11-2008, 18:41
Dünya borsalarında panik sürüyor yatırımcı parasının yarısını kaybetti


Yatırımhttp://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=747958&title=dunya-borsalarinda-panik-suruyor-yatirimci-parasinin-yarisini-kaybetticıların, tıkanmış kredi piyasalarına yönelik olarak tüm dünyada alınan tedbirlerin global bir resesyonu önlemeye yetmeyeceği görüşüne yönelmeleri sonucu ABD borsaları yedinci günde de değer kaybetti.

Büyük satışlar sonrasında Dow Jones endeksi Mayıs 2003'ten beri ilk defa 8.600 puanın altını gördü. Endeks, tam bir yıl önce ulaştığı tüm zamanların en yüksek değerinin yüzde 40 altına inerken, Nasdaq ve S&P 500 endeksleri de beş yılı aşkın süredir görülen senenin en düşük seviyelerine geriledi. Dünyanın en büyük otomotiv şirketi ABD'li General Motors hisseleri, kredi notunun düşürüleceği haberiyle perşembe akşamı yüzde 33 gerilerken, hisse fiyatı 4 dolarla 1950 yılındaki değerine indi. Uzmanlar, yüksek borçlanma maliyetlerinin ve yavaşlayan tüketici harcamalarının, oto üreticisi, sigorta ve enerji şirketlerinin kredi krizinin bir sonraki kurbanları olacağı yolundaki endişeleri artırdığını savunuyor. Alınan tedbir ve koordineli faiz indirimlerinin donan kredi piyasalarını açmayacağı endişesi sonrasında panik satışları Asya borsalarını da etkiledi. Asya borsaları düştü, yen ve ABD hazine tahvilleri değer kazanırken Nikkei endeksi bir ara yüzde 10'un üzerinde kayıptaydı. Avrupa borsalarında da yüzde 10'u bulan düşüşler dikkat çekti.

Wall Street ve Asya borsalarında gelen yüksek satış haberlerinin Rus borsasında benzer bir krize neden olabileceği kaygısı taşıyan Rusya, Cuma günü borsaları işleme açmadı. Perşembe günü yüzde 10'luk bir artış sağlayarak yaralarını sarmaya çalışan MICEX ve RTS endekslerinin ikinci bir emre kadar işlemlere açılmaması kararı alındığını duyuruldu. Yatırımcılar Merkez bankalarının koordineli faiz indirimi kararını etkisi az ve geç alınmış bir karar olarak görürken, dün başlayan G7 zirvesinden de global ekonominin resesyona kaydığı endişelerini giderecek bir gelişme beklemiyor. Yen, yatırımcıların küresel finansal sistemin sallanmakta olduğu korkusuyla yöneldikleri panik satışları ve güvenli liman alımlarıyla keskin artış gösterdi ve Euro'ya karşı son üç yılın en yüksek değerine ulaştı. Petrol ise piyasalardaki sarsıntı sonrasında talebin ciddi miktarda azalacağı endişesinin, OPEC'in kasım ayında olağanüstü toplantı kararı aldığı açıklamasına ağır basması sonrasında yüzde 7 geriledi ve varil başına 76 dolara kadar indi. Dalga boyu yüksek olan altının onsu bir ara 930 doları gördü ancak akşam saatlerinde tekrar 900 doların altına gevşedi.

Kur 1,45'e tırmanınca dolar satışı arttı

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Ulusal 100 endeksi gün içinde 28.000 desteğine çok yaklaşarak 28.079'a kadar indi ancak buradan geri döndü ve yüzde 7,72 kayıpla 28.495,93 puandan kapandı. İMKB 100 ve İMKB 30 yılbaşına göre yaklaşık yüzde 48 değer kaybetti. Bankacılık endeksi ise aynı dönemde yüzde 51 düştü. Endeks bu seviye ile 2005 Ağustos'tan bu yana en düşük seviyede bulunuyor. Düşüşün tamamen global piyasalara bağlı olduğunu belirten Finans Yatırım bankacılık analisti Sadrettin Bağcı, "ABD'deki yüzde 7'ye ulaşan kayıpla kapanışın ve özellikle finansal sektör hisselerin çökmesinin ardından İMKB'nin tepkisi de tabii ki düşüşle oldu. Almanya endeksi DAX'ta bile yüzde 10 civarında düşüş var." dedi ve ekledi: "BDDK'nın da söylemiş olduğu doğrultuda bizim bankacılık sistemimizde sistemik risk göze çarpmıyor. Ama dünya satış dalgasındayken kaçamazsınız." Bağcı, dün gerçekleşen G7 ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu G20 ülkelerinin toplantılarından piyasaya güven verici gelişmelerin yaşanabileceğini de sözlerine ekledi. Bu arada İMKB ilk seans işlem saatleri 13 Ekim'den itibaren değişecek. İlk seans 09.30 ve 12.30 arasında gerçekleşecek ve sürekli müzayede kısmı saat 09.50'de başlayacak. Açılış emir eşleme ise 09.45'te yapılacak.

Artan global kaygıların yatırımcıların risk iştahını azaltmasıyla kur Mart 2007'deki zirvesi olan 1,45 YTL'ye yaklaşırken, gösterge kağıtta ortalama bileşik faiz yüzde 21'in üzerine çıktı. Bankacılar yaşananları "para kaybetmemek ödül oldu" sözleriyle yorumlarken, şube bazlı müşterilerin dolar satışlarını "son günlerde tavan yaptı" şeklinde değerlendirdiler. Bir döviz işlemcisi "Artan global kaygılar kuru yukarı taşırken müşterilerden daha önce olmadığı kadar dolar satışı görüyoruz. Şube bazlı işlemler bir ay öncesine göre 2-3 kat arttı." dedi. HSBC Stratejisti Fatih Keresteci de "Küresel finansal kriz ve sonrasında dünya ekonomisinde meydana gelecek muhtemel bir daralma nedeniyle temkinli ve tedbirli duruş sürdürülmelidir. Ancak, döviz pozisyon fazlası olan kişi ve kuruluşlar, her şeye rağmen, mevcut seviyelerden döviz satışı yapmayı düşünebilirler." tavsiyesinde bulundu. Euro 1,95 YTL seviyelerine kadar tırmandı. Tahvil/bono piyasasında ise 23 Haziran 2010 vadeli gösterge kıymetin ortalama bileşik faizi spot kapanışta yüzde 20,71 olurken valörlü işlemlerde yüzde 21,05 seviyesindeydi. Yabancı bir bankanın tahvil/bono işlemcisi, "Müşteri işlemleri haricinde piyasada işlem yok. Global piyasalarda işler düzelene kadar içeride de bir süre daha olumsuzluğun devam edeceğini düşünüyorum." dedi. Ekonomi Servisi


Kriz Japonya'ya sıçradı, sigorta şirketi battı
Küresel finans krizinde Japonya'nın verdiği finansal kurban bir sigorta şirketi oldu. Orta ölçekli sigorta şirketi Yamamato Life Insurance iflas ederken, Tokyo Borsası'nda hisseler 1987 yılındaki piyasa çöküşünden bu yana en büyük günlük kaybı yaşadı. Nikkei endeksi yüzde 9,62 düşüşle 8 bin 276 puandan kapandı. Yamamato'nun Başkanı Takeo Nakazono şirketin iflasından derin üzüntü duyduğunu söyledi. Yaklaşık 2,7 milyar dolar borcu bulunan Yamamato'nun, 1000 kadar çalışanı bulunduğu ve bireysel poliçe hesaplarının 10 milyar dolar olduğu belirtildi. Ekonomi Bakanı Kaoru Yosano, "Şirket, ülkemizdeki sigortacılık sektöründeki en küçük şirket." dedi. Hükümet ise 1990'lardan kalma bir banka kurtarma yasasını devreye sokarak küçük bankalara destek olmaya hazırlanıyor. Nikkei gazetesi, yeniden canlandırma yasasının bölgesel bankalara yardım amacıyla 10 trilyon yen (100 milyar dolar) tutarında bir fon oluşturmak amacıyla kullanılabileceğini yazdı. Japon hükümeti zaten 18 milyar dolarlık bir ekonomik teşvik paketi hazırlamıştı. Bu arada Japonya, küresel finansal krizden etkilenecek ülkelerin kurtarılmasında Uluslararası Para Fonu'na (IMF) yardım etmeye hazır olduğunu bildirdi. Nikkei gazetesi, Japonya'nın, Asya ve Ortadoğu'daki hükümetlerin elindeki trilyonlarca dolarlık döviz rezervlerini, IMF liderliğindeki kurtarma operasyonlarında kullandırmayı önereceğini yazdı. IMF programının G-7 ülkeleri ve diğer büyük ülkeler için değil, gelişmekte olan küçük ülkeler için olacağını belirten gazeteye göre IMF, borç alacak ülkelerden, finans sektörünün yeniden canlandırılması planı hazırlamasını isteyecek. Japonya'nın resmi döviz rezervleri 995 milyar, Çin'in ise 2 trilyon dolar civarında bulunuyor. Tokyo, Zaman


Mali krizden Bush'un berbat ekonomi politikaları sorumlu
ABD'nin eski başkanı Jimmy Carter, 1929 yılındaki "Büyük Buhran''dan bu yanaki en kötü küresel finansal krizden ABD Başkanı George Bush yönetiminin "berbat ekonomik politikalarını'' sorumlu tuttu. Carter, Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklamada, Bush'un 2001'de göreve başlamasından sonra savurganlık, büyük borçlanmalar ve dramatik vergi kesintilerinin piyasalardaki sıkıntı ve ekonomik krizin gerisindeki nedenler olduğunu belirtti. Yüksek enflasyon ve enerji krizinin olduğu 1977-1981 yıllarında Beyaz Saray'da görev yapan 84 yaşındaki Demokrat başkan Carter, "Sanırım kriz Bush yönetiminin berbat ekonomik politikalarından kaynaklanıyor.'' dedi. ABD'de başkanlık seçimini kim kazanırsa kazansın, söz verdikleri reformların bazılarını ertelemek zorunda kalmalarına yol açacak ekonomik sorunları miras alacağını vurgulayan Carter, düzenlemelerin azaltılması ve Wall Street'ten denetimin çekilmesinin ABD finans sisteminde sorumsuz unsurları cesaretlendirdiğini, bankalara değerlerinden 30 kat fazla borçlanma olanağı sağladığını ifade etti.

Öte yandan İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, dünya liderlerinin, finansal kriz nedeniyle borsalarda işlemleri geçici olarak durdurmayı düşünebileceğini söyledi. Berlusconi, Napoli'de düzenlediği basın toplantısında, AB liderlerinin krizle ilgili olarak pazar günü Paris'te bir zirve düzenleyebileceğini de belirtti. G-8 liderlerinin de gelecek günlerde bir zirve yapmayı planladığını ifade eden Berlusconi, krizle ilgili çözümlerin "küresel ve yaratıcı'' olması gerektiğini kaydetti. Brüksel, Roma, aa


KRİZ NOTLARI
Amerika, mevduatlara güvence planlıyor

Wall Street Journal gazetesi, ABD'nin banka borçlarını garantilemek ve bankalardaki bütün mevduatları geçici bir süre için sigortalamayı düşündüğünü yazdı. Gazete, zor durumdaki finans piyasalarını kurtarmak için düşünülen bu iki önlemin çok büyük çaplı adımlar olduğunu belirtti. Bu iki önlem de gerçekleşirse, bugüne kadar ABD yönetiminin finans sistemine yaptığı en geniş kapsamlı müdahale olacak.

Almanya: Bankaları devletleştirmeyeceğiz

Almanya Maliye Bakanlığı sözcüsü Torsten Albig, şu anda bankaları devletleştirmeyi düşünmediklerini söyledi. Albig, "Şu anda o yönde (devletleştirme) bir düşüncemiz yok." dedi. Bakanlık sözcüsü Almanya'nın demiryolu işletmecisi Deutsche Bahn'ın halka açılmasının ertelenmesinin Almanya bütçesine bir etkisi olmayacağını dile getirdi.

Swatch'un patronu, 3,5 milyar dolar kaybetti

İsviçre'nin ünlü saat firması Swatch'un Yönetim Kurulu Başkanı Nicolas Hayek, finansal kriz sebebiyle 3,55 milyar dolar kaybının olduğunu bildirdi. Bu durumdan endişe de duymadığını ifade eden Hayek, Swatch firmasının hâlâ güçlü olduğunu kaydetti.

İzlanda, açık artırma sitesinde satışa çıkarıldı

Ekonomik kriz sebebiyle çökme noktasına gelen İzlanda, açık artırma sitesi eBay'da satışa çıkarıldı. Birleşmiş Milletler'in refah seviyesi en yüksek ülkeler listesinde ilk sırada yer alan İzlanda, küresel kriz sebebiyle çökme noktasına gelmişti. İzlanda açık artırma sitesi eBay'da satışa çıktı. Açık artırma 99 sentten başlarken 10 milyon sterline kadar yükseldi. Açık artırmaya İzlandalı ünlü şarkıcı Bjork dahil edilmedi.

Rusya da 86 milyar dolarlık paket çıkardı

Rusya Parlamentosu'nun aşağı kanadı Duma, finans krizine karşı hazırlanan ve toplamı 86 milyar dolar olan iki önlem paketini onayladı. Paketlerde yer alan önlemler, dış borçlarını yeniden yapılandırması gereken banka ve şirketlerin kullanabileceği 50 milyar dolarlık bir fon kurulmasını ve ikinci derecede alacakları olan Rus bankalarına 36,3 milyar dolar verilmesini içeriyor. Bu arada Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri, krize karşı birlikte hareket etme kararı aldı.

Kriz, İngiltere ile İzlanda'nın arasını açtı

Aralarında belediyeler, çeşitli yardım vakıfların da bulunduğu 100'ün üzerindeki kamu kuruluşunun 1 milyar sterlini aşan parasının İzlanda'daki bankalarda batması, iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açtı. İngiliz hükümeti, İzlanda şirketlerine ait İngiltere'deki değerleri dondurma yoluna gideceğini açıkladı. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, İzlanda'nın İngiliz kurumlarının hesaplarına garanti vermemesini 'kabul edilemez' olarak değerlendirdi.